Vietnam và chúng ta: Quần đảo Hải tặc

Trên bản đồ hành chính của Việt Nam mình hôm nay, có một địa danh mà nhiều người bầu chọn là chỉ cần “xướng” lên cái tên chính thức một lần thôi đã xứng đáng là điểm đến kỳ bí, lạ lùng và khiến nhiều người thích khám phá vào bậc nhất: “Quần đảo Hải tặc”.

Cái tên quần đảo Hải Tặc ra đời từ khoảng cuối thế kỷ 17 đầu thế kỷ 18. Nó nổi tiếng với những vụ cướp biển quy mô lớn, có tổ chức. Thời kỳ này, nhiều tàu buôn của Trung Quốc và các nước phương Tây qua đây. Nay quần đảo thuộc xã Tiên Hải (TX Hà Tiên), cách đất liền 18km, cách đảo Phú Quốc 40km.

Quần đảo Hải Tặc có tới 14 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó chỉ mới có 6 hòn có người ở được ghi nhận gồm: Hòn Tre Lớn, Hòn Tre Nhỏ, Hòn Giang, Hòn Uï, Hòn Đước và Hòn Đồi Mồi. Người dân sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt hải sản, dịch vụ.

Quần đảo Hải Tặc còn gọi là quần đảo Hà Tiên, nằm trong vịnh Thái Lan, phía tây bắc là quần đảo Bà Lụa, phía đông là đảo Phú Quốc, thuộc địa bàn xã Tiên Hải, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.

Thời Pháp, quần đảo này thuộc làng Tiên Hải, tỉnh Hà Tiên. Quần đảo Hải Tặc có tổng diện tích đất nổi là 1.100ha, bao gồm 16 hòn đảo nằm gần nhau cách bờ biển Hà Tiên 11 hải lý và cách đảo Phú Quốc 16 hải lý, trong đó lớn nhất là đảo Hòn Đốc. Hiện nay có khoảng 7 đảo có cư dân sinh sống, còn lại đều là đảo hoang.

Quần đảo Hải Tặc nằm trong vịnh Thái Lan, phía tây bắc là quần đảo Bà Lụa, phía đông là đảo Phú Quốc, thuộc địa bàn xã Tiên Hải, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Thời Pháp, quần đảo này thuộc làng Tiên Hải, tỉnh Hà Tiên. Quần đảo Hải Tặc có tổng diện tích đất nổi là 1.100 ha, bao gồm 16 hòn đảo nằm gần nhau cách bờ biển Hà Tiên 11 hải lý (27,5 km), cách đất liền bảy hải lý (18 km) và cách đảo Phú Quốc 16 hải lý (40 km), trong đó lớn nhất là đảo Hòn Đốc.Quần đảo rải ra trên vùng biển rộng 5 km, dài 7 km. Cấu tạo các đảo chủ yếu là đá phiến, cát kết, kreta, độ cao các đảo dưới 100 m. Trên quần đảo, nước ngọt khá hiếm hoi. Thực vật ở quần đảo chủ yếu thuộc loại thực vật á xích đạo thứ.Hiện nay có sáu đảo là có cư dân sinh sống, bao gồm Hòn Tre Lớn, Hòn Tre Nhỏ, Hòn Giang, Hòn Ụ, Hòn Đước và Hòn Đồi Mồi, còn lại đều là đảo hoang.

Sở dĩ quần đảo có tên là quần đảo Hải Tặc vì vào khoảng cuối thế kỷ 17, đầu thế kỷ 18, quần đảo này từng là căn cứ của hải tặc. Xuất phát từ đây, các toán cướp biển tấn công và khống chế các tàu buôn lớn của Trung Quốc và các nước phương tây từ vịnh Hà Tiên - Rạch Giá ra đến vịnh Thái Lan. Theo nhà sử học Trương Minh Đạt, do quần đảo có địa hình hiểm trở, lại nằm trên tuyến đường thông thương quan trọng nên một thời gian dài là nơi lý tưởng để cướp biển đồn trú, ẩn nấp, mai phục và tấn công các tàu buôn qua lại. Thời điểm cực thịnh của các toán cướp này là khi chính quyền của Mạc Thiên Tích bị quân Xiêm đánh bại. Một thời gian dài, Hà Tiên không có bộ máy chính quyền cai quản. Tàu bè nước ngoài vẫn vào ra thương cảng ở đây, trong số đó, có cả tàu của cướp biển. Đến khi người Pháp chiếm đóng vùng Hà Tiên, vùng biển này vẫn có cướp hoành hành.

Trên bản đồ hành chính của nước Việt Nam mình hôm nay, có một địa danh mà nhiều người bầu chọn là chỉ cần “xướng” lên cái tên chính thức một lần thôi, đấy đã xứng đáng là điểm đến kỳ bí, lạ lùng và… quyết mời người ta khám phá vào bậc nhất: “Quần đảo Hải tặc”.

Nằm ở khu vực gần như chót mũi biển Tây tổ quốc, thuộc vào xã đảo Tiên Hải, cách thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang chừng hơn ba chục cây số, Quần đảo Hải tặc gồm 16 hòn đảo lớn nhỏ. Nơi này từng lừng lẫy, khét tiếng, khốc hại trong lịch sử các quốc gia liên quan bởi nạn cướp biển. Cướp biển nhiều đến mức người đời và nhà chức trách đem “tệ nạn” đặt thành tên trên bản đồ đến tận hôm nay.

“Quần đảo Hải tặc” là cái tên được ghi hẳn hoi trên bản đồ hành chính hiện nay của nước VN ta, chứ không phải trong lời đồn thổi hay trong sử sách xửa xưa.

Và, tấm bê tông lớn (cột mốc chủ quyền, dựng cách đây hơn 50 năm) được lực lượng biên phòng bảo vệ cẩn mật, gìn giữ linh thiêng ở mé đảo Hòn Đốc, cũng ghi rõ: “Quần đảo Hải tặc”. Đã “lừng danh” sử sách và dư luận suốt mấy thế kỷ qua, đến bây giờ, câu chuyện về băng cướp Cánh Buồm Nâu với lá cờ là cái chổi màu đen treo trên cột buồm thề quét sạch “tàu buôn muôn phương” khi ghé qua vùng vịnh Thái Lan vẫn còn... đó.

“Quần đảo Hải tặc. Hải đồ số: 3686 S.H; vĩ tuyến 10 độ 10' 8; kinh tuyến 104 độ 20' 0”. Phần đế của trụ bê tông có dòng chữ ghi rõ: “Quần đảo Hải tặc gồm có các đảo sau: Hòn Kèo Ngựa, hòn Kiến Vàng, Hòn Tre Lớn, Hòn Tre Vinh, Hòn Gùi, Hòn Ụ, Hòn Giang, Hòn Chơ Rơ, Hòn Đước Non, Hòn Bô Dập, Hòn Đồi Mồi…”. Cuối các dòng chữ có chú thích rõ: “Phái bộ quân sự thị sát và nghiên cứu, đến viếng (thăm) quần đảo ngày 28/7/1958, dưới sự hướng dẫn của Hải quân Việt Nam”.

Tấm bia chủ quyền quần đảo Hải tặc

Trên thế giới không có chỗ nào ghi danh “Quần đảo Hải tặc” bằng ngọn tháp khảm chữ vào bê tông cốt sắt như ở nơi này của Việt Nam. Chắc chắn là như thế! “Hải tặc” cũng có biển hiệu, có “bảng vàng bia đá” hẳn hoi!

Điều đáng ngạc nhiên là cách đây vài năm, nạn cướp biển vẫn diễn ra, gây ra bao đau thương và hoảng loạn cho bà con nước Việt cũng như cả vùng vịnh Thái Lan.

Một xóm dân trên quần đảo Hải tặc.

Cướp biển đầu hàng lực lượng vũ trang Việt Nam.
(Ảnh chụp lại từ tư liệu của công an)

“Quần đảo Hải tặc” là cái tên được ghi rõ ràng trên bản đồ hành chính Việt Nam hiện nay.

Cách đây chưa lâu, công an tỉnh Kiên Giang đã phát hiện nhiều người ngoại quốc cầm bản đồ cổ, cuốc xẻng xâm nhập quần đảo Hải tặc để đào tìm kho báu bí ẩn...

Chúng tôi đã sống vài ngày trên 16 hòn đảo thuộc quần đảo Hải tặc. Nơi ấy, giờ là xã đảo Tiên Hải nằm cách thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang chừng hơn ba chục cây số đường biển.
Theo nhà sử học Trương Minh Đạt (chuyên gia nghiên cứu lịch sử vùng Hà Tiên, Kiên Giang) thì các toán cướp biển hung ác và “thịnh phát” nhất đã hoành hành nhiều nhất trong khu vực quần đảo Hải tặc vào thời gian “triều đình” bị quân Xiêm đánh bại.

Đến khi người Pháp chiếm đóng vùng Hà Tiên, vùng biển này vẫn có hải tặc hoành hành. Cuốn “Trấn Hà Tiên và Tao đàn Chiêu anh các” của ông Hà Văn Thuỳ (NXB Văn học, năm 2002) cũng viết: “... do vị trí địa lý của mình, Hà Tiên còn bị nhiều trận cướp phá của những đảng phái ngoài vịnh Xiêm La: năm 1747, bọn cướp biển ở Long Xuyên chặn cướp thuyền chở tặng vật của chúa Nguyễn ban thưởng; năm 1767, dẹp bọn cướp do Hoắc Nhiên cầm đầu tại vùng Cổ Công; năm 1770 dẹp bọn cướp lớn có sào huyệt ở Campốt, Vũng Thơm...”.Người dân trên các đảo sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt hải sản và dịch vụ du lịch. Một bản báo cáo mới đây cho biết: "Tình hình an ninh trên biển những năm gần đây có tốt hơn, nhưng nạn cướp vũ trang vẫn còn xảy ra, làm cho ngư dân thiếu an tâm sản xuất".

Trên đảo Hòn Tre vẫn còn nhiều người lưu giữ những câu chuyện về băng cướp biển Cánh buồm đen, tồn tại ở những năm đầu thế kỷ 20. Băng cướp này chủ yếu cướp của những tàu buôn nước ngoài. Trên cột buồm tàu của băng này thường treo cây chổi với thông điệp quét sạch tàu qua lại. Phạm vi hoạt động của băng cướp rất rộng, bao trùm một vùng biển lớn trong vịnh Thái Lan.

Theo lời kể của những người dân cố cựu ở Hà Tiên, sở dĩ có tên là quần đảo Hải Tặc vì trong 3 thế kỷ gần đây, quần đảo này từng là căn cứ của bọn hải tặc.

Xuất phát từ đây, bọn cướp biển khống chế các tàu buôn từ Hà Tiên - Rạch Giá ra đến vịnh Thái Lan. Vàng bạc châu báu cướp được, bọn chúng đem chôn giấu tại một số địa điểm bí mật trên quần đảo.

Năm 2010, ông Phan Thanh Quang, Chủ tịch hội đồng nhân dân xã Tiên Hải, kể rằng từ khi ông về đây (1985) đã nghe danh hải tặc Cánh buồm đen. Thậm chí, người ta còn nói trên đảo Hòn Tre còn có cựu thành viên của đảng cướp này từng sinh sống.

Có nguồn tin nói cướp biển chôn của cải tại một số địa điểm bí mật trên quần đảo. Năm 1983, có hai người nước ngoài, một người Mỹ và một người Anh đã đến quần đảo để đào kho báu. Trong hồ sơ của Công an tỉnh Kiên Giang còn ghi tóm tắt về vụ việc này, diễn ra vào một buổi chiều tháng 3 năm 1983. Hồ sơ viết: “quần chúng ở xã Tiên Hải (xã ở hải đảo), huyện Kiên Hải dùng tàu biển vây bắt hai người nước ngoài xâm nhập vào đảo, một người Anh (Richard Charles Knight), một người Mỹ (Frederick Kurt Graham) đi bằng bobo từ hướng đảo Phú Quốc vào đảo Hòn Tre Nhỏ, thu hai máy bộ đàm, hai máy chụp hình, một máy quay phim, một ống dòm, nhiều bản đồ, hải đồ và dụng cụ khác”. Họ khai rằng mình có một tấm bản đồ được vẽ cách đây 300 năm của dòng họ truyền lại chỉ dẫn tới kho báu mà hải tặc chôn giấu ở đây.

Phát hiện tiền cổ

Đầu năm 2009, một nhóm ngư dân lặn tìm ốc, hải mã vô tình bắt gặp một số lượng khá lớn tiền đồng cổ với nhiều loại mệnh giá khác nhau.

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJS9-ZO43wapu8aDBBZMM2PSMhzE__Prm4HdzAf0HIdZP73tVdd9hrtZXvJSYgndT_wvftFPZAy2qNUXMb6cj_B7zSI_uHeYI5i21OKRwUE_KGS50oyb0ePhIZvLICpmQOTtRkT0-txn0/s1600/Quan+dao+Hai+Tac05.jpg

Năm 2007, chính quyền tỉnh Kiên Giang đã chấp thuận chủ trương cho nhà đầu tư thuê một số hòn đảo thuộc quần đảo Hải Tặc để phát triển các khu du lịch sinh thái biển. Công ty cổ phần thủy sản Kiên Giang được cho thuê sáu hòn đảo để đầu tư du lịch. Công ty Nhất Tâm - Laspapim (Thành phố Hồ Chí Minh) thuê đảo Hòn Tre để đầu tư dự án du lịch nghỉ dưỡng và một trường quay phim.

Trong những năm qua, tỉnh Kiên Giang đã chấp thuận chủ trương cho nhà đầu tư thuê một số hòn đảo thuộc quần đảo Hải Tặc để phát triển các khu du lịch sinh thái biển. Bước đầu đã có hai nhà đầu tư được chọn.

Trong đó, Cty Cổ phần Thủy sản Kiên Giang được tỉnh đồng ý cho thuê 6 hòn đảo để đầu tư du lịch nghỉ dưỡng, tắm biển, câu cá.... Cty Nhất Tâm - Laspapim (Tp.Hồ Chí Minh) thuê đảo Hòn Tre để đầu tư dự án du lịch nghỉ dưỡng, một trường quay phim đạt tiêu chuẩn quốc tế...

Tỉnh Kiên Giang cũng đã phê duyệt quy hoạch xây dựng khu du lịch sinh thái trên đảo Hòn Tre Vinh và Hòn Đước thuộc quần đảo Hải Tặc của Cty Thương mại và Sản xuất T&T.
Tại đây, người ta dự định sẽ xây khu nghỉ, thể thao biển và các dịch vụ giải trí, du lịch khác trên diện tích khoảng 42ha. Dự kiến, công trình đầu tiên sẽ được xây dựng vào năm sau và đến năm 2010, một số hạng mục có thể phục vụ khách du lịch.

Theo đồ án quy hoạch, khu du lịch được phân thành hai khu chính. Trong đó, đảo Hòn Đước được chia thành 17 khu chức năng và đảo Hòn Tre Vinh được chia thành 12 khu chức năng. Khu du lịch này có khả năng phục vụ lưu trú, nghỉ dưỡng được khoảng 400 người, trong đó 230 khách/ngày đêm và số lao động làm việc trên đảo 170 người...
Với tiềm năng sẵn có, chắc chắn trong tương lai gần, đảo Hải Tặc sẽ là khu nghỉ dưỡng cao cấp, phục vụ nhu cầu của du khách trong và ngoài nước.

Tàu từ Hà Tiên ra đến quần đảo Hải Tặc mất 1h30 phút. Đa phần diện tích các đảo là cây rừng che phủ, nơi giáp với nước mặn là ghềnh đá trơ trọi và hoang sơ.

Điện ở đảo được cung cấp bằng máy phát điện từ 17 giờ - 23 giờ đêm. Lưu ý sạc điện thoại, pin máy ảnh, máy quay phim trong thời gian này.

Đầu năm 2008, chính quyền tỉnh Kiên Giang phê duyệt quy hoạch xây dựng khu du lịch sinh thái trên hai đảo Hòn Tre Vinh và Hòn Đước thuộc quần đảo Hải Tặc của Công ty thương mại và sản xuất T&T. Tại đây, người ta dự định sẽ xây khu nghỉ, thể thao biển và các dịch vụ giải trí, du lịch khác trên diện tích khoảng 42 ha. Dân trên đảo cho rằng lẽ ra phải gọi là Hòn Che vì mấy hòn đảo này nằm hình vòng cung như con tôm che chắn cho Hà Tiên chứ ít thấy tre mọc trên mấy hòn đảo này.

Đây là danh sách tất cả các hải đảo ở Việt Nam: